Khô da mặt là hiện tượng phổ biến có thể bắt gặp ở mọi đối tượng, bao gồm cả nam lẫn nữ. Ngoài yếu tố di truyền, khô da cũng là một trong những dấu hiệu của lão hóa. Vậy làm cách nào để khắc phục tình trạng lão hóa da khô hiệu quả?
1. Nguyên nhân gây khô da là gì?
*Các yếu tố di truyền
Mỗi người có một bộ gen duy nhất quyết định các đặc điểm của làn da như sắc tố, độ ẩm và nồng độ lipid. Điều này có nghĩa là, với cùng điều kiện như nhau, những người khác nhau sẽ có độ ẩm và nồng độ lipid khác nhau trong da. Người có da sáng dễ bị khô da hơn người có làn da sẫm màu. Bên cạnh đó, các loại bệnh như Viêm da cơ địa, Vẩy nến, bệnh tiểu đường và bệnh vẩy cá thường có mối liên hệ di truyền.
Lão hóa da khô xuất hiện khi nội tiết tố thay đổi
*Các tác nhân về nội tiết tố
Khi lượng nội tiết tố trong cơ thể thay đổi, ví dụ trong giai đoạn dậy thì và khi mãn kinh, mức cân bằng độ ẩm trong da có thể bị ảnh hưởng theo. Trong thời kỳ mãn kinh, lượng estrogen trong cơ thể suy giảm và làm da khô hơn. Khô da cũng có thể xuất hiện khi đang mang thai.
*Tuổi tác
Khi chúng ta già đi, khả năng tiết mồ hôi và lipid của da sẽ giảm đi do sự suy giảm chức năng của các tuyến mồ hôi và tuyến nhờn dưới da. Tuổi càng cao thì da càng dễ khô và da càng khô thì lại càng dễ dẫn đến sự hình thành các rãnh và nếp nhăn do khô da. Xem thêm về khô da do lão hóa.
*Lão hóa da sớm
Lão hóa da thường xảy ra do tuổi tác. Tuy nhiên, việc tiếp xúc với ánh nắng quá mức và không có sự bảo vệ khỏi tia cực tím (tia UV) có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa da, dẫn đến hình thành các rãnh và nếp nhăn sớm.
*Chế độ ăn uống
Da cần một lượng dưỡng chất, axit béo không bão hòa và vitamin nhất định để đảm bảo hoạt động bình thường. Thiếu hụt bất kì thành phần nào cũng có thể dẫn đến khô da.
Khô da là biểu hiện của thiếu chất dinh dưỡng
*Yếu tố môi trường
- Thời tiết khắc nghiệt – nóng, lạnh và không khí khô.
- Các thay đổi theo mùa – các triệu chứng khô da thường diễn biến nặng hơn vào mùa đông hoặc mùa hè.
- Tia cực tím (tia UV) có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa da, và da dễ bị khô khi lão hóa.
*Quá trình chăm sóc da
- Tắm gội lâu và thường xuyên với nước nóng làm mất đi các lipid tạo nên hàng rào bảo vệ da.
- Phương pháp chăm sóc da không đúng cách – quy trình và lựa chọn sản phẩm chăm sóc phù hợp cho da khô là rất quan trọng. Đặc biệt, bạn cần phải tránh dùng các loại xà phòng mạnh để không làm mất đi các lipid tự nhiên trong da.
- Lạnh như một nhân tố môi trường dẫn đến sự thay đổi sinh lý.
- Một số loại xà phòng có thể làm mất đi các lipid tự nhiên trong da – do đó nên dùng các sản phẩm phù hợp dành cho da khô.
*Thuốc
Một số loại thuốc có thể gây tác dụng phụ làm thay đổi sự cân bằng độ ẩm trong da. Các loại thuốc kiểm soát huyết áp, như thuốc lợi tiểu, thường có tác dụng phụ này. Luôn hỏi ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc nếu bạn nghĩ một loại thuốc nào đó có thể là nhân tố gây khô da.
Khô da khiến bạn trông thiếu sức sống
2. Những người bị lão hóa da khô có đặc điểm gì?
- Da của bạn có thể bị nứt, bong tróc hoặc trở nên ngứa, rát hoặc viêm. Nếu da bạn rất khô, mất đi độ ẩm, da bạn có thể trở nên sần sùi và có vảy, đặc biệt là ở mu bàn tay, cánh tay và chân.
- Lỗ chân lông hầu như không nhìn thấy.
- Da xỉn màu, khô ráp, sần sùi.
- Hay có mảng đỏ.
- Độ đàn hồi kém.
- Có những đường lằn trên da.
3. Có thể ngăn ngừa lão hóa da khô bằng cách nào?
*Điều chỉnh thói quen tắm
Thay vì tắm bằng nước nóng, bạn nên tắm nước ấm hoặc nước mát bởi nước nóng sẽ làm mất đi lớp dầu tự nhiên trên da, điều này gây ra tình trạng khô da. Đồng thời bạn nên tắm trong khoảng 5 đến 10 phút vì tiếp xúc lâu với nước sẽ làm da bạn khô hơn lúc đầu.
Nên lựa chọn những sản phẩm sữa rửa mặt dành riêng cho da khô
*Rửa mặt nhẹ nhàng
Bạn nên tránh sử dụng xà phòng hoặc sữa rửa mặt chứa những thành phần bất lợi như alcohol, retinoids hoặc AHA. Những thành phần này có thể làm da khô và kích ứng.
Nên lựa chọn những sản phẩm rửa mặt dịu nhẹ không có hương thơm và chứa những thành phần dưỡng ẩm như: polyethylene glycol, alkyl-polyglucoside, silicone surfactants, lanolin và paraffin.
Không nên dùng khăn hay miếng bọt biển chà xát mạnh lên mặt, bạn nên sử dụng các đầu ngón tay nhẹ nhàng di chuyển trên bề mặt da. Tránh rửa mặt quá nhiều lần trong ngày, có thể bạn chỉ cần rửa mặt bằng sữa rửa mặt 1 lần vào buổi tối nếu bạn có làn da quá khô. Việc này đủ để loại bỏ các bụi bẩn tích tụ trong ngày mà vẫn giữ được lượng dầu cần thiết cho da. Một tuần bạn chỉ nên tẩy tế bào chết một lần để tránh chà xát quá nhiều lên da.
*Sử dụng dưỡng ẩm
Dưỡng ẩm được xem là biện pháp chống lão hóa da khô cực kỳ tốt. Lựa chọn một loại dưỡng ẩm phù hợp và sử dụng mỗi ngày, đặc biệt là sau khi tắm giúp duy trì độ ẩm trên da. Loại dưỡng ẩm lý tưởng không nên chứa alcohol và mùi hương để tránh gây kích ứng. Bạn có thể sử dụng dưỡng ẩm bên dưới lớp chống nắng hoặc chọn sản phẩm chống nắng có chứa thành phần dưỡng ẩm thích hợp.
Dưỡng ẩm tạo lớp màng bảo vệ cho da mịn màng, chắc khỏe
Đối với da khô, nứt nẻ, sản phẩm dưỡng ẩm có nền dầu, chứa petrolatum là phù hợp nhất để phục hồi độ ẩm nhờ khả năng phòng ngừa sự bốc hơi nước qua da. Bên cạnh đó, son dưỡng môi có chứa petrolatum, petroleum jelly hoặc dầu khoáng cũng giúp giảm tình trạng khô, nứt nẻ của môi.
*Giữ ấm
Tiếp xúc với không khí lạnh có thể làm nặng hơn tình trạng khô da. Bạn nên giữ ấm cơ thể, tuy nhiên cũng cần lưu ý tránh sử dụng khăn choàng hoặc quần áo ấm bằng loại vải len, thô ráp dễ gây kích ứng.
*Sử dụng máy tạo độ ẩm
Nếu bạn phải ở lâu trong phòng với hệ thống điều hòa hoặc máy sưởi, sử dụng máy tạo độ ẩm không khí là giải pháp thích hợp nhất.
Tuy nhiên, bạn chỉ cần bật máy phun sương trong thời gian khoảng 15 phút và mỗi lần sử dụng cách nhau khoảng 2 tiếng để tránh trường hợp độ ẩm trong phòng quá cao. Lưu ý, bạn nên vệ sinh bình chứa thường xuyên và kiểm tra độ ẩm liên tục, máy phun sương sẽ mang lại hiệu quả tốt.